Met onze tijd mee

lezen

Wie deze website regelmatig raadpleegt, begrijpt het veranderingsproces van Bibliotheek West-Achterhoek. We veranderen van boekenuitlener naar dienstverlener. In plaats van mensen boeken te leveren, vertellen we ze waar ze terecht kunnen voor informatie of helpen we ze met vragen over lezen en digitale vaardigheden. Ons veranderingsproces voltrekt zich in een sneltreinvaart. Soms zijn we zo bezig met deze veranderingen in het hier en nu, dat we vergeten dat de bibliotheek – als hart van de samenleving – altijd al met zijn tijd mee is gegaan.

Plaats ter genezing van de ziel, luidde het opschrift op een bord in de Koninklijke Bibliotheek van Alexandrië. 2400 jaar geleden werd deze bibliotheek opgericht en er werden honderdduizenden boekrollen verzameld. Dat verzamelen was heel erg belangrijk: Er gaan zelfs verhalen over het feit dat boeken werden gestolen om ze maar toe te kunnen voegen aan die verzameling. Het gebruik van die collectie was maar aan een handjevol geleerden toegestaan. Zo bleef de collectie bewaard.

Dat veranderde in de Romeinse tijd. De meeste bibliotheken bevonden zich in kloosters. Nu werd het belangrijk dat een grotere groep mensen, ook van buiten de kerk, de collectie konden gebruiken voor onderzoek. De bibliotheek werd een bron van kennis. De collectie bleef bewaard achter gesloten deuren, iemand anders zocht de boeken op aanvraag bij elkaar. Lezen kon niet iedereen: Eigenlijk was de collectie vooral interessant voor rondtrekkende geleerden en filosofen. Om onderzoek te doen, reisden ze van klooster naar klooster.

Op een gegeven moment, weer een paar eeuwen later, kwam het verblijven in de bibliotheek centraal te staan. De bibliotheek straalde status en gezag uit, waar mensen graag mee geassocieerd werden. De bibliotheek werd de plek om elkaar te ontmoeten, tegen de achtergrond van rijkdom en wijsheid. Een soort club of sociëteit voor een selecte groep.

In de vorige eeuw werd een bibliotheekwet aangenomen en de landen van de UNESCO stelden een manifest op. Allebei pleitten ze voor gelijke kansen en voor een actieve rol die de bibliotheek speelt bij de persoonlijke ontwikkeling van mensen. Het UNESCO-manifest heeft het over vrijheid, welvaart en ontplooiing van de samenleving en individu. Deze kunnen alleen worden gerealiseerd door goed geïnformeerde burgers, die in staat zijn hun democratische rechten uit te oefenen en een actieve rol te spelen in de samenleving. Constructief deelnemen aan het maatschappelijk leven en meewerken aan het vormgeven van de democratie zijn afhankelijk van voldoende opleiding en van vrije en onbeperkte toegang tot kennis, wetenschap, cultuur en informatie.

Het lijkt wel alsof de bibliotheek van de toekomst al die elementen uit het verleden wil integreren. De collectie in de vestigingen van West-Achterhoek is het topje van de ijsberg: Onze klanten kunnen met hetzelfde gemak gebruik maken van de collecties van andere bibliotheken of van digitale collecties zoals e-books, luisterboeken, cursussen, kranten, dossiers, naslagwerken en muziek. Ze hoeven er niet voor rond te reizen: door digitaal te reserveren kunnen ze gebruik maken van alle digitale en fysieke collecties in Nederland. Ondertussen is de bibliotheek ook ‘the place to be’ geworden. Onze studieplekken zitten vol met scholieren of studenten, of met mensen die thuis geen goede computer hebben. Tenslotte helpt ons team van geschoolde medewerkers en getrainde vrijwilligers mensen om zichzelf beter te kunnen redden.

Eén ding is hetzelfde gebleven: Bibliotheken geven mensen bagage mee, waarmee ze de reis van hun leven beter kunnen afleggen. Dat verandert nooit.

De bibliotheek maakt je rijker!

Door de ogen van Wieb Broekhuijsen

Zorgplicht

Essentiële dienstverlening

We voelen ons de koning te rijk!

Wel/niet/wel/niet/wel...

Niemandsland?

Lock-down

Ruimte

Zoals het klokje thuis tikt

Omdenk-team

Nieuwe geluiden

Wat ik mis...

Op reis in je hoofd

1000 plastic handsschoenen

131 appjes op zondagmorgen

Alles verandert

Met onze tijd mee

Wat, als een tekst een ‘appje’ wordt?

“Een kind dat elke dag 15 minuten wordt voorgelezen, kent op zijn derde jaar twee keer zoveel woorden als een kind dat niet is voorgelezen."

“Landen die op school veel computers gebruiken, scoren bij rekenen en taal vaak onder het gemiddelde.”

"Lezers scoren hoger dan niet-lezers op intelligentietesten en zijn succesvoller in de samenleving."

“Kinderen die op de basisschool meer boeken hebben om uit te kiezen, lezen meer en worden betere lezers. Ook hun Cito-resultaten voor begrijpend lezen liggen hoger.”

“Als alle laaggeletterden in Nederland een cursus zouden volgen, zou dit de maatschappij 700 miljoen euro opleveren.”

“Aandacht besteden aan lezen op jonge leeftijd, voorkomt leesproblemen op oudere leeftijd en gaat zelfs laaggeletterdheid tegen.”

“Vaardige lezers vinden makkelijker een baan, verdienen een hoger salaris en hebben betere uitzichten op een succesvolle loopbaan”

“Voorlezen aan baby’s nog voordat ze kunnen praten heeft een gunstig effect op de taalontwikkeling”

“Op de arbeidsmarkt is 80% van het werk op de één of andere manier gerelateerd aan lezen en schrijven. Nederland telt 1,3 miljoen laaggeletterden. Zij hebben geen werk en zijn lager opgeleid.”

"Een grote leesvaardigheid is cruciaal voor Nederland als kennis- en informatie-economie. Er bestaat een positief verband tussen de geletterdheidsscores van een land en de lange termijngroei van het bruto nationaal product."

"Kinderen die dagelijks minder dan vijf minuten per dag lezen, lezen in een jaar slechts 21.000 woorden. Kinderen die 15 minuten per dag lezen, lezen 1.146.000 woorden per jaar."

"Iemand die vaak fictie leest, daar profijt van heeft in zijn sociale leven. Het inleven in de verhaalpersonages helpt ons om ons in te leven in mensen in het dagelijks leven"

Door de ogen van...

Wieb Broekhuijsen

Wieb Broekhuijsen is Directeur van Bibliotheek West-Achterhoek. Hier schrijft zij over haar ervaringen, inspiraties en trends in bibliotheekland.

Lezen

Leren

Inspireren